Tartûşi – Muhammed bin el-Velid – (Radiyallah-u anhu);
Bir Ali (Mikat)
Tartûşi – Muhammed bin el-Velid – (Radiyallah-u anhu);
Hadis, tefsir ve Mâliki mezhebi fıkıh âlimi, künyesi Ebû Bekr olup, ismi Muhammed bin el-Velid bin Muhammed bin Halef bin Süleyman et-Tartûşi’dir. İbn-i Ebi “Rundeka” olarak bilinir.
Ebu Bekr Tartûşi (r.a.), 451 (M. 1059) senesinde doğdu. 520 (M. 1126) senesi Şa’ban ayında İskenderiyye’de vefat etti.
Ebû Bekr Tartûşi (r.a.), ilmiyle amel eden bir âlimdi. Zahid, vera’ sahibi, mütevazi, aza kanaat edip, dünya malına değer vermeyen bir zât idi. Ebû Bekr Tartûşi (r.a.), İskenderiyeye’de Saliha zengin bir hanımla evlendi. Allah-u teâlâ’nın ihsan ettiği bu imkan ile bir medrese inşa ettirdi. Ve burada ders okuttu, talebe yetiştirdi. İskenderiyeli pek çok kimse, kendisinden fıkıh ilmini öğrendiler.
Ebû Bekr Tartûşi (r.a.), Serakusta’da Kadi Ebü’l-Velid el-Bâci’den icazet aldı ve hadis-i şerif rivayet etti. Ferâiz ve hesap ilmini memleketinde okudu. Hilaf ilminde de söz sahibi oldu. Daha sonra, doğu memlekletlerine ilim öğrenmek için seyahat etti.
Hacdan sonra Bağdad’a geldi. Bu seyahatları sırasında, basra’da Ebû Bekr eş-Şâşi ve Ebü’l-Abbas el-Cürcani’nın derslerine devam ederek fıkıh bilgisini arttırdı. Ayrıca burada, Ebû Ali Tüsteri’den hadis-i şerfi dinledi ve rivaytte bulundu. Bir müddet de Şam’da ikamet edip, ders verdi.
Kadı Ebû Bekr Muhammed bin Abdullah (r.a.) onun hakkında;
-“Ebû Bekr Tartûşi (r.a.), ilmiyle âmil, fazilet sahibi, dünyaya hiç kıymet vermeyen bir zat idi.” Demektedir.
Şöyle anlatılır;
-“Ebû Bekr Tartûşi (r.a.), Efdal Şahinşah bin Emir-ül-Cüyüş’ün meclisine girdi. Yanında taşıdığı kilimi katladı ve üzerine oturdu. Orada va’z ve nasıhat vermeye başladı. Te’sirli konuşması ile Efdal Şahinşah ağladı. Ebu Bekr Tartûşi (r.a.), Efdal’e şu manada bir şiir okudu.”
-“Tâatı kurbet, kendisine itâat vacib olan sultanım,
-“Sende olan şerefi, (bu) senden almak ister.”
Bu şiirde (bu) kelimesi ile mecliste bulunan bir hiristiyanı işaret etti. Bunun üzerine Efdal, o hiristiyanı hemen meclisten uzaklaştırdı.
İslam âlimleri ansiklopedisi
Allah-u Teâlâ hazretleri bizleri ve sizleri Tartûşi – Muhammed bin el-Velid- (Radiyallah-u anhu) nin yüzü suyu hürmetine günahlarımızı af eylesin. Amin
Fuad Yusufoğlu
