Ahlakı düzeltme yolları
Şeş Ça’vi deresi başı (Nusaybin)
O halde, bilmiş ol ki, en güzel ahlaklı, tam manasiyle bu söylediklerimizi her iki uçtan uzak vedoğru olarak bulundurandır.Tıpkı güzel yüzde, her yerin düzgün doğru, mütenasib ve iyi olması gibidir.
İnsanlar bura da dört kısma ayrılmışlardır;
Birincisi:
Bütün bu sıfatların en olgun hali kendilerinde bulunandır. Aynı zamanda güzel ahlakı da en yüksek derecededir. Bütün insanlar ona uymalıdır. Bu ise Yalnız Muhammed (a.s.v.) da vardı. Nitekim mutlak ( her bakımdan ) güzel yüz Yusuf (a.s.) da idi.
İkincisi:
Bütün bu sıfatların en kötü şekilde bulunduğu kimselerdir. Bu ise MUTLAK kötü ahlaktır. Onu insanların arasından uzaklaştırmak vacibdir. Çünkü O şeytan şekline yakındır. Şeytan çok çirkin, pek kötüdür. Şeytanın çirkinliği ruhunun, sıfatlarının ve ahlakının çirkinliğidir.
Üçüncüsü:
Bu iki derece arasında olup iyi ahlaka daha yakın olandır.
Dördüncüsü:
Yine ikisi arasında olup, kötülüğe daha yakın olandır. Görünen zahiri güzellikte en güzel ile en çirkin çok az ve çoğu ikisi arasında bulunduğu gibi, iyi ahlak da böyledir. O halde herkesin gayret etmesi, en yüksek dereceğe kavuşmasa da, yaklaşması lazımdır. Bütün huyları güzel olmazsa bir kısmı yahut kısm-i azami (çoğu) iyi olsun. Güzel yüzle çirkin yüzdeki farkların sonsuz olması gibi, ahlak da böyledir.
Güzel ahlakın açık olarak manası budur. Bu ise, ne bir, ne on, ne yüz şeyle değil, çoktur. Fakat esasi, İlim, gazab, şehvet ve adalet kuvvetleri iledir. Bunlardan başkaları bunların dallarıdır.
Bazıları, insanın dış görünüşü değişmeyip, yaratıldığı şekilde kaldığı gibi mesele kısa, uğraşmakla uzun olmaz; uzun da kısa olmaz; Çirkin güzel olmaz değip, kalbin sureti olan ahlak da değişmez diyorlar.
Yanılıyorlar.
Şayet böyle olsaydı, terbiye etmek riyazet çekmek nasihat vermek iyi tavsiyelerde bulunak boş ve lüzümsüz olurdu.
Resulullah (a.s.v.):
-“AHLAKINIZI GÜZELLEŞTİRİNİZ” Buyurdu.
Buna nasıl boş ve imkansız denebilir. Zira hayvanı bile hırçınlık ve serzeşliğinden alışkanlık ve yumaşaklık haline çevirmek mümkün oluyor. En vahşi hayvanlar bile güzel bakım ile ehlileştiriliyor. Kalb hallerini yukarıda anlatılana benzetmek yanlıştır.
İşler iki kısımdır:
Bazıları İnsanın isteği dışındadır. Mesele; Hurma çekirdeğinden istese de elma fidanı çıkmaz. Ama bakarak, büyüterek ondan hurma ağacı olur.
Bunun gibi hışm ve şehvetin aslnı, İnsanın isteği ile gidermek mümkün değildir. Ama hışm ve şehvetin aslını, insanın riyazet ile mutedil ( orta – zararsız) hale getirmek mümkündür. Bu da tecrübe ile sabittır. Fakat bazı huy hakkında daha da zor olur. Bunun zorluğu iki sebebi vardır:
Biri
Yaratılışta o huy kuvvetli yaratılmıştır.
Öbürü de;
Uzun zaman o huy ve ahlakının arzularını yapmıştır.
İNSANLAR BUNDA DÖRT DERECEDİR:
Birinci derece:
Saf olup, iyiyi kötüden ayıramaz . Huyunda bir iyileşme ve kötüleşme olmayıp, yaratıldığı şekilde kalan kimsedir. Bu ise işlemekle düzelir ve çabuk ıslah olur. Kendisine iyi ahlaklı öğretecek, fena ahlakın zararlarını bildirecek yol gösterecek bir kimse lazımdır.
Bütün çocuklar küçükken böyledir. Onların yolunu baba ve anneleri çizerler. Onlari dünyaya haris ederler. İstedikleri gibi yaşamaları için onları salıverirler. Böylece baba ve anneleri çocukların dini bakımından kanlarına girmiş olur.
Bunun için Hak teala (c.c.) :
-“Ey muslümanlar kendinizi ve evinizde olanları cehennemden koruyun “ buyurdu.
İkinci derece:
Henüz bozuk bir itikada saplanmamış, fakat daime şehvet ve gazabına uymayı huy edinmiştir. Bununla beraber bunları yapmanın iyi olmadığını da bilir.
Bunun işi daha zordur. Zira iki şeye ihtiyacı vardır. Biri bozuk ahlakı (huyu) çıkarmak, ikincisi iyilik tohumunu ona ekmektir. Fakat onda, bunu için ciddiyet ve liyakat meydana gelirse çabuk düzelir ve kötü huylardan kurtulur.
Üçüncü Derece:
Ahlakı kötüleşmiş olup, yaptığı işin kötü olduğunu da bilmez. Hatta bu huyunu kendisi güzel görür. Böylesinin düzelmesi çok nadirdir.
Dördüncü Derece:
İşlediği kötülüklerle övünendir. Bunu makbul iş sanır. BAZI İNSANLARIN, BEN ŞU ADAR İNSAN ÖLDÜRDÜM, ŞU KADAR ŞARAP İÇTİM, DEMESİ GİBİ. Bu Allah-u Teala (c.c.) tarafından bir saadet gelmeyince, ilaç kabul etmeyen bir hastalıktır.
Ahlakı düzeltme yolu (Tedavi usulü): Bu huyu kendinden atmak isteyen için bir yol vardır. O da o huyun yapmak istediği her şeyi yapmamak ona muhalefet etmektir. Zira şehveti, muhalefet etmekten başkası kırmaz.
Kimya-yi Saadet (İmami Ğazali)
Allah-u Teala (c.c.) bizleri ve sizleri KÖTÜ AHLAK-I Benimsemeyen ve kendi ahlakını düzeltmeye çalışan ve bu yolda çaba sarf eden kullarından eylesin. AMİN…
Fuad Yusufoğlu
Etiketler: Güzel ahlak, İmam Gazali, Tasavvuf
26 Haziran 2008, 00:05 tarihinde.
15/1/2007 – esselam:)
Yazan: gursunet
hacı abi hiçde pas vermion artık be abi ben artık hacı değil bir haczedeyim gidemeyen 1500 kişinin içindeyiz nasip kısmet inşallah seneye gideceğim selamlar saygılar sevgiler…
26 Haziran 2008, 00:06 tarihinde.
15/1/2007 – S.A
Yazan: benyako
Sevgili Fuad amca epeydir uğrayamıyordum, blogunuzu ve sayfada okunan Kuran sesini özlemişim nasılsınız iyisinizdir umarım dualarınızda bu kardeşinizi unutmayın inşaAllah….
Not : Banada bas etmiş olduğunuz siteyi gördüm ve sinir oldum. İnşaAllah yakında tokatı yiyecek o site merak etmeyin, çalışmalar devam ediyor…
Ama onlar bu arada istedikleri kadar içlerindeki pisliği dışa vurup insanların kafalarını karıştırmayadevam etsinler, sizde boş durmuyorsunuz elhamdülilah, onlar kafaları ve kalpleri karartmaya çalışırken, sizlerde aydınlatmaya devam edin Allah cc. hizmetinizi ve muhabbetinizi daim etsin inşaAllah..
26 Haziran 2008, 00:06 tarihinde.
16/1/2007 – Hayırlı günler amcacım…
Yazan: bendamra
ALLAH(cc) razı olsun amcacım iyiyim siz de iyisiniz dir inşaallah..?
Çok teşekkür ederim amca ilgilendiğiniz için yiğeniniz yardımcı olur inşaallah.
Sizden daha öğreneceğim çok şey olucak, baya bi başınızı ağrıtıcam heralde şimdiden hakkınızı helal edin…
Yüce RABBİM(cc) yar ve yardıncınız olsun…
SELAMETLE KALIN
26 Haziran 2008, 00:08 tarihinde.
16/1/2007 – aleykum selam Fuad abimmmmmmmmmmmmmmmmm
Yazan: HicretEhli(sevgialemi)
bende özledim abim .hemde bügün düşünüyordum sizi aramayı.o tatlı değişik sesinizi bana moral,huzur veriyor abimmmmmmmmmmmmm !!
Mevlam sizi bizlerden ayırmasın .uzun hayırlı ömrü versinnnnnnnnnnnn
AMİN..AMİN.AMİN.
beni duada unutmayın abim.yazilarınız her zaman gibi faydalı ve harıka.
Rabbime emanet olun
26 Haziran 2008, 00:08 tarihinde.
16/1/2007 – ..
Yazan: sacLariyagmurLukiz
amin.. amin..amin..
abi Allah razı olsun yine cok güzeldi.. Rabbim ahlakımızı güzelleştirsin
26 Haziran 2008, 00:09 tarihinde.
16/1/2007 – selam
Yazan: dogancanulker
iyiyim siz nasılsınız.. son iki sınavım kaldı işte.. uğraşıyoruz. teşekkür ederim..blogu ağırlaştırdığı için radyoyu kaldırmak zorunda kaldım.. ama radyo linkine tıklayarak indirebilirsiniz.
26 Haziran 2008, 00:09 tarihinde.
17/1/2007 – Selam ve dua…
Yazan: kkarayigitt
Selam öncelikle İki Cihan Güneşi ve O’nun sevdiklerine ve O’nu sevenlerin üzerine olsun…O adı geçen siteye bir göz gezdirdim…Kafirler bile bu kadar acımasız ve densiz olamazlar…Nikahlarını bile Mevlamızın kıydığı Hz.Ebubekir efendimizin kızı iffet timsali Hz.Aişe ve diğer muhterem hanımlarından (Haşa) “Muhammedin Karıları” diye bahseden o şeytanın insan kılığına girmiş aşağılık türünü Cenab-ı Hak ıslah etsin..Olmaz sa…Cehennem zaten onu bekliyor…Ama bu tür akıl karıştırıcı, fitne taneciklerinin nereden kök salacağı bilinmez…O yüzden bunların adını anıp fitneye sebep olmayalım…Zaten imanı sağlam olan insan bunlara itibar etmez ve edebildiği kadar bunlardan nefret eder ve kaçar…Bunlarla mücadele alimlerin ve bilenlerin işidir…Allah korusun imanı zayıf insanları derin uçurumlara sürükler ve daha da çıkamaz…Dediğim odur kardeşim…Kaş yaparken göz çıkarmamak…Selam ve dua bütün inananlara olsun…
26 Haziran 2008, 00:10 tarihinde.
17/1/2007 – vuslatyolculugu
Yazan: isimsiz
uzun zamn oldu yazmayalı görüşmeyeli benden kaynaklanna nedenler vardı..hamdolsun kötü bişey yok…amcam tabloda ki cuzları okuycağım inşh
26 Haziran 2008, 00:10 tarihinde.
17/1/2007 – s.a
Yazan: igra
Fuad amc nsılsın iyimisin bizlerde iyiyiz çok şükür .ellerinizden aile ce öperiz .birşey söylemek istiyorum gerçi siz dh iyi bilirsiniz.Odinzizlerin sitesini yyınldıkç merk edenler giriyor ve biz iyi birşeyler yplım derken onlrın ekmeğine yağ sürüyormuşuz gibime geliyor.Onlrında amacı seslerini duyurmak ve bizlerde istemeden onları amaçlrına ulaştırdık galiba her nekadar girilmesin desekte giriliyor ve <<<<<<<
BENDE YZISINI KLDIRMYI DÜŞÜNÜYORUM nedersiniz.???????
26 Haziran 2008, 00:10 tarihinde.
17/1/2007 – S.A
Yazan: GÜLHİLAL
GÜZEL AHLAK…..
Her zamanki gibi yazınız çok güzel ellerinize,yüreğinize sağlık…Gene Arif olana Çok şey yazmışsınız…….Nasılsınız İyisinizdir İnşallah…Dualarınızda Bizleride Eksik Etmeyin İnşallah………………………..
*Güneşin, buz eritmesi gibi, güzel ahlak da günahları eritir………………..
*Allah’ım, senden sabır, afiyet ve güzel ahlak isterim…….
*İnsanlara verilen şeylerin en hayırlısı güzel ahlaktır……
*İnsanlara verilen şeylerin en hayırlısı güzel ahlaktır….
*Asıl yetimler anadan babadan değil ilim ve ahlaktan yoksun olanlardır……….
Kalbi dua ile …….
26 Haziran 2008, 00:11 tarihinde.
17/1/2007 – Selam GÜL HİLAL’IM Selam…Senin gelmeni bekliyordum..SAĞOL..
Yazan: fuadyusufoglu
Sevgili canım GÜL HİLAL’ım: Evet seni gözlerim arıyordu…İnan ki Sana kanım ısındı…Allah(c.c.) seni Dünyanın kötülüklerindern,Belalarından MUHAFEZE Eylesin..Amin…Evet senin de dediğin gibi GÜZEL AHLAK …Ama keşke bizde olsa ; Veya biz Güzel ahlaklı insanlarala gezip , onlardan Güzel Ahlak’ı öğrensek..Diyorum…Allah(c.c.) sizleri ve bizleri Güzel ahlakla donatsın,Güzel ahlaklı İnsanlarla arkadaş kılsın…Amin…Kendinizi o kadar özletmeyin…Sık sık Uğrarsanız daha çok memnun olurum..Bu da böyle biline…
Evet Sevgili canım Gül Hilal’ım Ailen nasıl …İnşaallah sıhhat ve afiyetteler..Lütfen Onlara benden selam söyle…Bana dua etsinler…
Sevgiyle kalın…Duayla kalın…
26 Haziran 2008, 00:11 tarihinde.
17/1/2007 – Aleyküm Selam……..
Yazan: Gülhilal
Dualarınız o kadar içtenki …….Amin… demeye geldim.Amin….Çok teşekkür ederim eksik olmayın inşallah…Çok Şükür Yaramaz bi durum yok.daha sık uğrayın demişsiniz … Yazılarınızı her zaman okumaya çalışıyorum ancak;Dünya hali işte iş güç her zamanın bir olmuyor….Rabbim Cümlesinin gönlüne göre versin Hayırlısıyla İnşallah diyorum ….Sağlıcakla kalın.Lütfen Dualarınızda bizleride unutmayın çünkü en çok ihtiyacımız olan Dua Dua Dua……………………Havamız, Suyumuz ve Gıdamız…Dua.
26 Haziran 2008, 00:11 tarihinde.
17/1/2007 – s.a
Yazan: sadiyka
fuad amca tamda aklımda geciyordu amca artık uğramıyo bi gidip ziyaret edeyim dedim ki sen benden önce teşrif buyurmuşsun Allah razı olsun selamında başım uste aleyna ve aleykum selam sizlerde inş duadan eksik etmeyin selam ve dua ile….sadiyka
26 Haziran 2008, 00:12 tarihinde.
17/1/2007 – S.A
Yazan: KadoreK2
Amcacığım kusura bakmayın epeydir gelemiyordum nete sizi de ziyaret edemedim kusura bakmayın.İnşallah dualarımdasınız biliyorum ki sende yiğenine dua ediyorsun.Merak etmeyin amcacığım iyiyiz Allaha şükür inşallah bir ara görüşürüz.
Ellerinizden öpüyorum.Allaha emanet olun.
26 Haziran 2008, 00:12 tarihinde.
17/1/2007 – selamün aleyküm
Yazan: hayatguzeldir88
HAYIRLI akşamlar amcacım nasılsın?ben hem ziyaret edeyim hemde cüzü okuduğumu belirteyim diye geldim.4.cüzü okumaya başlarım.Allah kusurlarımızı af,hatmimizi kabul buyursun.Dularda buluşalım.Her daim dulaşalım.Yaradana emanet olun.
26 Haziran 2008, 00:12 tarihinde.
19/1/2007 – rumuzumu gördüm elham dülillah
Yazan: merdoğlu
önce Allahın beni böyle bir işe layık görüp sizlerin de vesilesiyle Allah cc BİNLERCE HAMD VE SENA LAR OLSUN BLOG NASIL EDİNİLİR BİLMİYORUM ama sizlerle beraber cüz okumak istiyorum Allah daim eylesin selam rahmet bereket üzerinize ve üzerlerine olsun.ALLAH a emanet olun birde sizden ilm mel aynel hakkal yakınlık vb konularda bilgi isteye bilirmiyim fena fillah beka billah bunlarıda merak ediyorum.allahın ipinden yani kuranı kerimden ayrılmamak düşüncesüyle arz edebilirmiyim
26 Haziran 2008, 00:13 tarihinde.
22/1/2007 – Selam…MERDOĞLU Yeğenim…Selam…
Yazan: fuadyusufoglu
Sevgili canım kardeşim….Sana farkındasın zaten tabloda da görüleceği üzere 29 cüz verildi…Allah(c.c.) kendi rızası için kabul buyursun…Amin…Birde blog açmak istiyorsan çok çok basit… Sna mesene adresimi vereyim… sana oradan izah ederim… İnşaallah blog açınca sizlerin sayfanıza yorum yazacağım…
Sizlerle tanıştığıma çok sevindim…Servgiyle kalın….
26 Haziran 2008, 00:15 tarihinde.
25/1/2007 – selamun aleyküm
Yazan: ebuderda
fuad amca sitenize yeni okumak nasip oldu o kadar beğendimki allah (c.c) sizlerden razı olsun böyle site yaparakbizim gibi gözleri kapalı insanlara ellerinizi uzatmanız cok güzel ben 18 yaşında lise öğrencisiyim ama yardımcı olur musunuz ne ılur artık gaflete yaptığım kötü işlere dur demek istiyorum ne olur sesime cevap ver
26 Haziran 2008, 00:15 tarihinde.
25/1/2007 – Selam….EBUDERDA.. Kardeşim Selam…
Yazan: fuadyusufoglu
Sevgili Canım kardeşim…Evet yorumun için sağol…Allah(c.c.) seni bu GENÇ yaşında Başarrılı kılsın…Allah(c.c.) gönlündekini , Hakkınızda HAYIRLI; Hakkınızda da HAYIRLI Olanları da Gönlünüzde kılsın..Amin…Evet Genç kardeşim…Sevgili yeğenim…ASIL SİZLER GİBİ TEMİZ VE GENCECİK İsanlar bizim gözlerimizi açıyorlar…Allah(c.c.) seni derslerinde başarılı Hem dinine,Devletine ve milletine Faydalı birer birey KILSIN…Amin…
eVET SEVGİLİ CANIM KARDEŞİM..BEN SAYFANI BULAMADIM..oNUN İÇİN YORUMU KENDİ SAYFAMA YAZIYORUM…Bende acemiyim…Sağolsun sevgili yeğenlerim bana yardımcı oluyorlar…
Evet seni her zaman bloguma bekliyorum..Asil ben sizlerde faydalanmak istiyorum…Çünkü sizin gibi gençler Allah(c.c.) yolunda olunca benim gibi bin günahkara bedeldir…Lütfen ailene selamlarımı bildirin..Hem siz hem de ailenız bu fakır amcana dua etsinler…Ben inan ki bir meteliğe değmem…Sadece Allah(c.c.) sevgili veli kullarını seviyorum…Başka da bir şeyim yok…İşte sizler de bana dua edin ki Bu Allah(c.c.) sevgili veli kullarını sevmemi Hakıki kılsın..AMİN…
Sevgiyle kalın..Duayla kalın…
20 Kasım 2010, 11:23 tarihinde.
bu konu hakkında hersey
20 Kasım 2010, 11:24 tarihinde.
çk güzel bir site yapmışsınız tebrik ederim çok faydalı bilgiler var
20 Kasım 2010, 11:24 tarihinde.
göz bebeklerim ağrıdı okumaktan tanrım çok hoş çookk
03 Mayıs 2015, 12:30 tarihinde.
[...] bazı bölümler – 2Molla Câmi (Radiyallah-u anhu) – 6 « İyi ahlaklı olmak Ahlakı düzeltme yolları [...]