بسم الله الرحمن الرحيم

(Navale) Su başı (Nusaybin)

Ahlak düzeltmenin yolu:

Bu huyu kendinden atmak isteye için bir yol vardır. O da o huyun yapmak istediği her şeyi yapmamak, ona muhalefet etmektir. Zira şehveti, muhalefet etmekten başkası kırmaz. Her şey’i zıddı, tersi kırar,

Sıcaklıktan meydana gelen her hastalığın ilacı, soğukluktur. Hışm’den meydana gelen her hastalığın ilacı soğukkanlılık ve sukunettir

Tekebburden meydana gelen her hastalığın ilacı, tevazu ve alçalmadır.

Bahillıkten meydana gelenin de ilacı, mal vermektir.

Bütün huylar bunun gibidir.

O halde iyi işleri adet eden de, iyi huylar meydana gelir. Şeriatın iyi işleri yapmayı emretmesinin sırrı da budur. Zira bu iyi amellerden maksat, kalbi çirkin suretten, iyi surete çevirmektir. İnsanın zorla adet edindiği şey, onun tabiatı olur.

Bir çocuk daha başlangıçta mektepten ve ilim öğrenmekten kaçar ve ona zorla ilim okutulursa, onun tabiatı (huyu) olur. Büyüyünce ilimden zevk ve lezzet alsa da, oturup ilim öğrenmeye sabredemez.

Bunun gibi güvercinle oynayan, satranç veya kumar oynamayı adet edenler, tabiatları (huyları) olduğu için bütün dünya rahatlığını ve elinde olan her şey’i ona verirler. Bundan el çemezler. Hata tabiatına (huyuna) uymayanlar şeyleri yapa yapa tabiatı şeklini alır.

Hilekarlığa, dolandırıcılığa alışan, dayak da yese, eli de kesilse dayanır. Hata bununla iftihar da ederler. Bütün bunlar, adet etmenin neticesidir.

O halde tabiatın zıddı ve muhalifi, adet ile (çok yapılarak) tabiatın ayni oluyorsa, yemek ve içmenin bedene uygun olması gibi tabiata uygun olan şeylerin adet yoluyla tabiat edilmesi daha kolay olur. Allah-u Teala (c.c.) yı tanımak. O’na itaat etmek, şehvet ve gazabına hakim olmak insanın kalbinin tabiatına (yaratılışına ) uygundur.

Çünkü KALB melekler cinsindendir. Meyli bunun hilafına olan kimse, hasta olmuş, gıdası kalbini bozmuştur.

Bazı hastalar, yemeği sevmez ve kendine dokunan şey’leri ister. O halde Alah-u Teala(c.c.) yı tanımaktan ve O’na itaat etmekten başkasını seven hastadır. Nitekim: Allah-u Teala (c.c.) :

-“Kalblerinde hastalık vardır.(bakara-10) ve kurtuluş, Allah-u Tealaya selim kalb ile gelenlerdir.” (Şuara-88) buyuruyor.

Vucudun hasta olması, bu dünyada ölüme götürdüğü gibi, kalbin hasta olması da öbür dünyada ölmeye götürür. Hastanın nefsine muhalefet edip, Hekimin emri üzere acı ilaçları içmesinden başka kurtulma ümidi olmadığı gibi, Kalb hastalığının tedavisi için de nefsinin isteklerine uymayıp, şeriatın sahibinin (Alayhisselam) emrini kabul lazımdır.

ÇÜNKÜ:

İNSANLARIN KALBLERİNİN TABİBİ O’DUR.

Bedenin ve kalbin tedavisi bir yoldadır. Sıcağı soğutmak,yahut soğuğu ısıtmak gibidir. Bunun gibi KİBRİ çok olan kimse, zorla tevazu ederse şifa bulur. Bir kimsede tevazu galib olup, zilleti hadına gelirse uğraşarak kibirlenmekle şifa bulur.

Demek ki; güzel ahlakın üç sebebi vardır:

BİRİNCİSİ:

Asıl fıtrattır (yaratılıştır). Bu ise Allah-uTeala (c.c.) nin ihsanı ve fazlıdır. Bir kimse güzel huylu ve alçak gönüllü yaratılmış olur. Böyle insanlar çoktur.

İKİNCİSİ:

Zorla iyi işler yaparak, onları adet halına getirir.

ÜÇÜNCÜSÜ:

İşleri ve ahlakı iyi olan insanları devamlı görür. Ve onlarla arkadaşlık eder. Bu güzel huylar kendiliğinden onun tabiatı olur. Bundan haberi bile olmaz.

Yaratılışında iyi huylu olmak, iyi kimselerle arkadaşlık etmek ve iyi işleri adet halına getirmek şeklınde olan bu üç saadete kavuşan, en yüksek dereceye ulaşır. Bu üçünden mahrum kalan, yanı fıtratı eksik olan, kötü kimselerle rkadaşlık eden ve kötü işleri kendine adet eden, şakilik (Asilik veya kafirlik) te en yüksek derecede olur. Bu ikisi arasında çok dereceler vardır.

Bazilerında iyilik, bazılarında kötülük bulunur. Herkesin saadet ve felaketi kendisindeki bu huylar ölçüsündedir.

-“Zerre kadar amel işleyen onu görür ve zere kadar kötülük işleyen onu görür.” Zülzal 7-8 Ayeti kerimedir.

Ameller, azalarla yapılıyorsa da, Bunlardan maksad KALBİ DEĞİŞTİRMEKTİR. Zira o aleme ancak kalb ile gidilebilir. Daima olgun ve güzel olması lazımdır ki, Allah-u Teala (c.c.) nın huzuruna layık olsun.

AYNA parlak ve passız olunca, Melekuttaki suretler de onda görünür. Hatta öyle bir cemali seyreder ki sıfatlarını duyduğu cennet o’nun yanında aşağı kalır. Her ne kadar bedenin de o alemden nasibi var ise de, Esas KALB’DİR, ve vucud ona tabidır. Beden Ayrıdır. Kalb de ayrıdr. Zira kalb, alemi melukttendir. Beden ise alemi şehadettendir.

Kalb bedenden ayrı olmakla beraber, kalbin onunla alakası vardır. Zira beden ile yapılan iyi bir işten kalbe bir nur ulaşır. O nur saadet tohumudur. Yaptığı her kötü işten kalbe bir zülmet iner. O zulmet şekavatin tohumudur. Bu alaka sebebi ile insanı bu dünyaya getirdiler. Böylece bu bedenden tuzak ve alet yapıp, kendi için kemal sıfatlarını elde eder.

Mesele

Yazı yazmak san’atı kalbin bir sıfatıdır. fakat bunu yapan parmaktır. Bir kimsenin yazısının iyi olmasını isterse, çaresi zorla çok yazı yazar. Böylece bunların arasında güzel yazı bulunabilir. İYİ OLAN YAZİNİN SURETİNI KALB ALIR ve parmağa yazdırır. Bunun gibi hariçteki, dıştaki iyi işten, kalbi iyi huy elde eder. Klabteki sıfat ve huy iyi olunca işler de o huya göre meydana gelir.

O halde bütün saadetlerin başlangıcı uğraşarak iyi iş yapmaktır. Bunun neticesi, meyvesi de, kalbteki sıfatlarını iyi etmektir. Sonra da onun nuru dışarıya vurur ve hayırlı işler istiyerek yapılır.

Bunun sırrı da kalb ile beden arasındaki ilgidir. Birbirlerine te’sir ederler. Bunu içindir ki, gaflet ile olan iş beyhude olmuş olur. Zira o iş, kalbi kendisinden gafil ederek hiç bir sıfat vermez.

Devam edecek…..

Kimya-yi Saadet (İmam-i Ğazali)

Allah-u Teala (c.c.) bizleri ve sizleri Güzel ahlak ile Ahlaklandırılan Kullarından Eylesin. AMİN…

Fuad Yusufoğlu