İmâm-i A’zam (Ebu Hanife)- Radiyallah-u anh- 10
Navala sipi Kasyan dağları (Nusaybin)
İmâm-i A’zam (Ebu Hanife)- Radiyallah-u anh- 10
İlimdeki üstünlüğü;
İmam-a’zam (r.a.) ulûmu âliye denilen yüksek din ilimlerinden üstün derecede alim idi. Kelam iliminde ve i’tikad bilgilerinde Ehl-i sünnetin reisidir.
Fıkıh iliminde çok geniş bilgisini ve kıyasdaki harikulade kuvvetinin ve akıllara hayret veren üstünlüğünü bildiren kitaplar sayılamayacak kadar çoktur.
Tefsir iliminde, müfessirlerin başı, üstadı, derecesinde idi. Ayet-i kerimelerde anlamak ve anlatmak hususunda müctehidlerin en başta gelenidir. Bu bakımdan tefsir ilminde en yüksek derecededir. Kur’an-ı kerimde i’tikada, ibadetlere, muamelata ve diğer hususlara ait binlerce mes’eleyi anlamakta en başta gelen müfessirinden biri de İmam-ı a’zam (r.a.) dır.
Hadis iliminde ise büyüyk bir muhaddis ve derin ilim sahibi idi. (bahr-ür-râık) kitabının sahibi olan ibnü nüceym-i Mısri (r.a.), (Eşbah) kitabında diyor ki,
-“İmam-ı Şafi’i, fıkh ilminde mütehassız olmak isteyen, Ebu hanifenin kitablarını okusun.” buyurdu.
Abdüllah ibni mübarek (r.a.) diyor ki,
-“Fıkh ilminde ebu Hanife (r.a.) gibi mütehassıs görmedim.”
Büyük alim mis’ar (r.a.) Ebu Hanife (r.a.) nin karşısında diz çökerek, bilmediklerimi sorar öğrenirdim.
-”Bin alimden ders aldım. Fakat, Ebu Hanife (r.a.) yi görmeseydim, yunan felsefesinin bataklığına kayacaktım” demiştir.
Ebu Yusuf (r.a.) buyuruyor ki,
-“ Hadis ilminde ebü Hanife (r.a.) gibi derin bilgi sahibi gören kimseyi görmedim. Hadis-i şerifleri açıklamakta onun gibi bir alim yoktur.”
Büyük âlim ve müctehid Süfyan-ı servi (r.a.) buyuruyor ki,
-“Bizler, Ebu Hanife (r.a.) nin yanında, doğan kuş yanındaki serçeler gibi idik, Ebu Hanife (r.a.), âlimlerin önderidir.”
Ali bin asım (r.a.) diyor ki,
-“Ebu Hanife (r.a.) nin ilmi, zamanındaki alimlerin ilimlerin toplamı ile ölçülse, Ebu hanifenin ilmi fazla gelir.”
Yezid bin Harun diyor ki,
-“Bin alimden ders aldım. Bunların arasında ebu Hanife (r.a.) gibi vera’ sahibi olanını ve aklı, o’nun aklı kadar çok olanını görmedim.”
Şam âlimlerinden Muhammed bin Yusuf Şafi-i (r.a.) ‘Ukud-ül-cemân fi-menakıbı-in Nu’mân’ isimdeki kitabında; İmâm-i Â’zam (r.a.) Ebu Hanife (r.a.) yi çok övmekte, O’nun üstünlüğünü uzun anlatmakta ve
-“Ebû Hanife (r.a.), müctehidlerin Reisidir.” Demektedir.
İmâm-i Â’zam Ebu Hanife (r.a.) buyurdu ki;
-“Resulüllah (a.s.v.) in hadis-i şerifleri BAŞIMIZIN TACI VE GÖZÜMÜZÜN NURUDUR. Eshab-i Kiram (r.a.) ın sözlerini arar, seçer ve onlara uyarız. Tabiin (r.anhüm) in sözleri ise, bizim sözlerimiz gibidir.
Devam edecek…
İslam âlimleri ansiklopedisi
Allah-u Teâlâ hazretleri (c.c.) Bizleri ve sizleri İmâm-i A’zam Ebû Hanife hazretleri (Radiyallah-u anh) hurmetine günahlarımızı afv eylesin. Amin
Fuad Yusufoğlu