Sadreddin-i Konevi (Radiyallah-u anhu);
Cennet-ül Mualle (Mekke)
Sadreddin-i Konevi (Radiyallah-u anhu);
Evliyanın büyüklerinden ve kelâm âlimlerinden. İsmi, Ebü’l-Me’âli Muhammed bin İshak’dır. Konyalıdır. Üvey babası olan Muhyeddin-i Arabi (r.a.) den ilim öğrenerek çok istifade etti.
Celâleddin-i Rûmi (r.a.) nin ve Sa’ideddin-i Fergâni (r.a.) nin hocası idi. 671 (m. 1272) senesinde vefât etti. Kabri Konya’da kendi adı ile anılan câminin bahçesindedir. 60 yıldan fazla yaşamıştır.
Babası İshâk efendi. Anadolu Selçukluları nezdinde i’tibarli, yüksek mevki sâhibi biriydi. Küçük yaşta iken babası İshâk efendi vefat etti. Üvey babası Muhyeddin-i Arabi (r.a.) Sadreddini-i Konevi (r.a.) nin terbiyesi ve yetişmesiyle meşgül oldu. Çok iyi bir tahsil gördü. Kelâm ve tasavvuf ilimlerine âit birçok kıymetli eserler yazdı.
Muhyeddin-i Arabi (r.a.) ile Haleb ve Şam’a gitmiş, devamlı derslerinde bulunup, kendisi de Şam’da ders vermeye başlamıştı. Muhyeddin-i Arabi (r.a.) nin vefatından sonra, Evhadüddin-i Kirmani (r.a.) den feyz aldı. Daha sonra Mısır’a gitti. Oradan hacca, hac dönüşünde de Konya’ya gelip yerleşti.
Konya’da binlerce talebeye ders vermiş, Mevlânâ Celâleddin-i Rûmi (r.a.), S’ideddin-i Fergâni (r.a.) gibi birçok hikmet ve tasavvuf kimseler yetiştirmiştir. Zamanın en büyük âlimlerindendi. Kelâm ilmindeki yeri eşsizdir. Bu ilimde çok ince meseleleri açıklığa kavuşturmuştur.
Muhyedin-i Arabi (r.a.) nin”vahdet-i vücûd” hakkında söylediklerini ve yazdıklarını dine ve akla uygun olarak izah etmiştir.
Nâsiruddin-i Tûsi ile hikmete ait bazı mes’elelerde mektuplaşması olmuş, aralarındaki uzun süren münazaralardan sonra, Nâsiruddin-i Tûsi (r.a.) aczini i’tiraf ederek, onun üstünlüğünü kabul etmiştir.
Sadreddin-i Konevi (r.a.) nin hayatı, zühd ve takva içerisinde geçti. Haramlardan çok sakınır, şüpheli korkusuyla mübahların fazlasından kaçardı. Hiç kimsenin kalbini kırmaz, dünya malına hiç meyletmezdi. Türbesinin dahi üzerinin açık olmasını vasiyet etti.
İslam âlimleri ansiklopedisi
Allah-u Teâlâ hazretleri bizleri ve sizleri Sadreddin-i Konevi (Radiyallah-u anhu) nin yüzü suyu hürmetine günahlarımızı af eylesin. Amin
Fuad Yusufoğlu
