بسم الله الرحمن الرحيم

Ukaz panayırın kalıntıları

Zeyd bin Harise (Radiyallah-u anhu);

Eshab-i Kiram’ın büyüklerinden ve Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) in azaldı kölesi. Tahminen Maildi 575 yılında doğmuş olup, annesi Su’da binti Salebe’dir. Künyesi oğluna nisbetle Ebû Üsâme’dir. Yemenlidir.

Yemen’in o zamanki en muhterem kabilesi olan Kudâa kabilesine mensuptur. Annesi ise Tay kabilesinin bir kolu olan Maan oğullarındandır.

Zeyd bin Harise (r.a.) çocuk yaşlarında iken annesi Su’da ile birlikte akrabalarını ziyarete gitmişti. Bu sırada başka bir kabilenin baskınına uğradılar. Zeyd (r.a.) i esir aldılar.

Mekke’ye Suk-i Ukaz denilen panayırına getirip SATILIĞA çıkardılar. Hazret-i Hadice (r.anha) nin yeğeni Hâkim bin Hizam, Zeyd (r.a.) i 400 dirheme satın aldı.

Hâkim bin Hizam da, Zeyd bin Harise (r.a.) yi halası Hadice (r.anha) ye hediye etti. O’da Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) e etti.

Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem), Hazret-i Hadice (r.a.) ile evli bulunuyordu. Peygamberimiz Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) O’nu derhal ÂZÂD EDEREK Yanında alıkoydu.

Zira âzad olan Zeyd bin harise (r.a.) nin gidecek yeri olmadığı gibi, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve sellem) dan daha iyi O’na bakacak kimsesi de yoktu. O’da seve seve Resulullah (s.a.v.) ın yanında kalarak Müte harbinde şehid düşünceye kadar O’na hizmet etti.

Zeyd bin Harise (r.a.), İslamiyet’ten önce de adalet, insaf, merhamet, insan sevgisi, güler yüzlülük, kerem, cömertlik, ahde vefa (sözünde durma), emanete riayet, yardım severlik, fedakarlık, güvenilirlik, mazluma düşkün-fakiri koruma, çocuklara sevgi ve muhabbet gösterme, dürüstlük, doğru sözlülük, nezaket, tevazu, İ’tidal, insanları güzel surette idare etme, cesaret ve şecaat gibi görünür-görünmez, bilinir-bilinmez her türlü güzel ahlakı tamamlamak için, her bakımdan, gelmiş-gelecek bütün yaratılmışlardan üstün olan herkesin itimadını kazanarak “el-emin” (güvenilir) ünvanını alan Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) den gördüğü güzel mu’ameleden dolayı Rersulullah (s.a.v.) ı, babasından ve annesinden daha çok seviyor, yanından hiç ayrılmak istemiyordu.

Anne ve babası oğullarının nereye götürüldüğünü, ne yapıldığını bilmiyorlardı. Zeyd (r.a.) in babası Harise, evlad ateşiyle yanıp tutuşuyor, diyar diyar dolaşarak oğlunu arıyordu.

Devam edecek….

İslam âlimleri ansiklopedisi

Allah-u Teâlâ hazretleri (c.c.) Bizleri ve sizleri Zeyd bin Harise (Radiyallah-u anhu) nun şefaatına nail eylesin. O’nun yüzü suyu hürmetine günahlarımızı afv eylesin. Amin

Fuad Yusufoğlu

Mescid-i Addas

Zeyd bin Harise (Radiyallah-u anhu)-2

Zeyd (r.a.) in babası Harise yemen’den çeşitli ülkelere giden akrabalarına ve tanıdıklarına sıkı sıkı tenbih ederek, oğlu Zeeyd (r.a.) den bir haber getirmelerini istiyor, şiirler söyleyerek, gözyaşı döküyordu.

Oğluna olan hasretini dile getirerek çok şiirler söyledi.

Neticede, İslamiyet’in gelmesinden bir süre sonra Beni Kelb kebilesinden Kâ’be’yi ziyarete gelenlerden bazıları Hazret-i Zeyd (r.a.) i görerek tanımıştır.

Hazret-i Zeyd (r.a.) onlara;

-“Ailemin benim için feryad-u figan edeceğini bilirim, şu beyitleri onlara ulaştırın.” Diyerek aşağıfaki şiir’i yazıp vermiştir.

-“Yanıyor yüreğim uzağım ben yuvamdan komşuyum Kâ’be’ye,
Uzaksam da anam-babamdan.
Üzüntünüz sakın kalbınızı yakmasın.
Benim için feryadınız arşa değin çıkmasın.
HAMDOLSUN Mevlaya öyle bir yuvadayım,
Ki gördüğüm şeref ve hayırdan hep duâ’dayım.”

Harise bu haber üzerine çok sevindi. Hemen kardeşi Kâ’b ile birlikte yanına fazla miktarda para alarak Mekke’ye geldi.

Mekke’ye varınca Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) in evini öğrenip huzurlarına çıktı ve şöyle dedi.

-“Ey Kureyş kavminin efendisi, ey Abdül-Muttalb’in torunu, Ey Beni Hâşim soyunun oğlu, siz Harem-i şerif’in komşususunuz. Misfairlere ikram, esirlere ihsan eder, onları esaretten kurtarırsınız. KÖLENİZ BULUNAN OĞLUMUZUN KURTULMASI İÇİN NE KADAR PARA İSTERSEN ONU VERELİM, serbest bırak ne olur bu dileğimizi geri çevirme.”dedi

Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem);

-“Zeyd’i çağırıp kendisine bildirelim. O’nu serbest bırakalım. Şayet size gelmeyi tercih ederse SİZDEN HERHANGİ BİR PARA ALMADAN O’nu alıp götürebilirsiniz. Şayet beni tercih eder, yanımda kalmayı isterse Allah’a yemin ederim ki, beni tercih edeni kimseye terk etmem, yanımda kalır.” Buyurdu.

Harise ve kardeşi, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) in bu cevabına ÇOK MEMNUN OLDULAR.

-“Sen bize ÇOK ADALETLİ ve İNSAFLI davrandın.” Dediler.

Devam edecek….

İslam âlimleri ansiklopedisi

Allah-u Teâlâ hazretleri (c.c.) Bizleri ve sizleri Zeyd bin Harise (Radiyallah-u anhu) nun şefaatına nail eylesin. O’nun yüzü suyu hürmetine günahlarımızı afv eylesin. Amin

Fuad Yusufoğlu

Ecyad kalesi

Zeyd bin Harise (Radiyallah-u anhu)-3

Bunun üzerine Peygamberimiz (Sallallahu aleyhş ve sellem) Zeyd (r.a.) i huzuruna çağırarak kendisine;

-“Bunları tanıyor musun?” buyurdu.

Zeyd bin Harise (r.a.);

-“Evet biri babam, diğeri amcamdır.” Dedi.

Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem);

-“Ey Zeyd sen benim kim olduğumu öğrendim, sana olan şefkat ve merhametimi, davranışımı gördün. Bunlar seni almaya gelmişler. O halde ya beni tercih et, yanımda kal veya onları tercih et, git.”

Babası ve amcası artık bizi tercih eder, Zeyd (r.a.) i alıp götürürüz diye bekliyorlardı.

Zeyd bin Harise (r.a.);

-“Ben hiç kimseyi SİZE TERCİH ETMEM. Siz benim hem amcam, hem de babam makamındasınız. Sizin yanınızda kalmak istiyorum.”dedi.

Babası ve amcası hayretler içinde şaşırıp kaldılar.

Babası, kızarak Zeyd (r.a.) e;

-“Yazıklar olsun sana. Demek ki, sen köleliği hüriyette, annene, babana ve amcana tercih ediyorsun?” dedi.

Zeyd bin Harise de babasına (r.a.);

-“Babacığım ben bu zat’tan (s.a.v.) öyle bir ŞEFKAT VE MUAMELE GÖRDÜM Kİ, O’nu kimseye tercih edemem.” Cevabını verdi.

Peygamber Efendimiz Zeyd bin Harise (r.a.) yi çok severdi. Kendisine olan bu bağlılığını ve sevgisini görünce O’nu Kâbe-i Muazzama’nın duvarında bulunan Hacer-i Esved taşının yanına götürüp oradakilere hitap ederek;

-“Şahid olunuz Zeyd benim oğlumdur. O bana varis, ben ona varisim.” Buyurdu.

Babası ve amcası bu durumu görünce kızgınlıkları geçti. Sevinç içinde memleketlerine döndüler.

Eshab-i Kiram bundan sonra Zeyd (r.a.) e, ‘Zeyd bin Muhammed’ (Muhammed’in Oğlu Zeyd) demeye başladılar.

Devam edecek….

İslam âlimleri ansiklopedisi

Allah-u Teâlâ hazretleri (c.c.) Bizleri ve sizleri Zeyd bin Harise (Radiyallah-u anhu) nun şefaatına nail eylesin. O’nun yüzü suyu hürmetine günahlarımızı afv eylesin. Amin

Fuad Yusufoğlu

 

Zeyd bin Harise (radiyallah-u anhu) nın mezarları

 

Zeyd bin Harise (Radiyallah-u anhu)-4

Bu hadiseler olduğundan henüz İslamiyet gelmemişti. Daha sonra Allah-u Teâlâ’nın Ahzab suresinin 5. ve 40. ayetlerindeki;

-“Evlatlarınızı babalarının ismiyle çağırın, böylesi Allah katında daha doğrudur.”

–“Muhammed Aleyhis Selam sizden hiçbir erkeğin (Zeyd gibi) babası değildir.” Emirleri ile evlad edinmek de kaldırılınca;

Hazret-i Zeyd (r.a.) babasının ismiyle, yani “Haries’nin oğlu Zeyd” (Zeyd bin Harise) diye çağırılmaya başlandı.

Zeyd bin Hârise (r.a.) İLK İMAN EDENLERDENDİR. Hazret-i Hadice (r.anha), Hazret-i Ebû Bekir be Hazret-i Ali (r.anhüm) den sonra DÖRDÜNCÜ, Azad olmuş köleler içinde ise İLK MÜSLÜMAN OLMAKLA ŞEREFLENDİ.

Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem); Zeyd (r.a.) i Mekke’de Ümmü Eymen (r.anha) le evlendirdi. Bundan, Eshabin büyüklerinden Hazret-i Üsame (r.a.) doğdu.

Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) daha sonra kendi halasının kızı Zeyneb bint-i Cahş (r.anha) la evlendirdi. Bu evlilikleri kısa sürdü ve ayrıldılar.

Mekke’de iken pek çok ezâ ve cefâlara ma’ruz kaldı. Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) Taif halkını İslamiyet’e da’vet için Taif’e gitmişti.

Taif’te hiç kimse iman etmedi. Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem), Zeyd bin Harise (r.a.) ile dönerlerken yolda Taif’liler taşa tuttular. Her tarafları kan revan içinde kaldı.

Hazret-i Zeyd (r.a.), Peygambermiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) i atılan taşlardan korumak için, O’nun önüne, arkasına, sağına soluna geçerek siper oluyordu. Kendisi de bu suretle bir çok yerinden yaralandı.

Hicret izni çıkınca Medine’ye Hicret etti. Medine’de, Ensar’dan Gülsüm bin Hedm (r.a.) in evinde misafir kaldı. Üseyd bin Hâfız’la din kardeşi oldu.

Zeyd bin Harise (r.a.), Bedir Harbinden Müte harbine kadar Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) in bulunduğu bütün gazvelere katılmıştır. Yalnız Müreyzi gazâsında Peygamber Efendimiz (s.a.v.), Zeyd bin Harise (r.a.) yi Medine’de YERİNE VEKİL bıraktığından bulunamadı.

Bunun dışında pek çok seriyyelerde de (Peygamber Efendimiz (s.a.v.) in katılmadığı savaşlarda) bulunmuş, bir çoğunda kumandanlık ederek, şecaâti, kahramanlığı ile örnek olmuştur.

Zeyd (r.a.) Peygamberimz (s.a.v.) i o kadar çok sevirdu ki, canını O’nunyolunda feda etmekten çekinmiyordu. Hatta öz babasına Peygamberimiz (s.a.v.) i tercih etti.

Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) de, Zeyd ve oğlu Üsame (r.anhüm) yi çok severdi. Bir hadis-i Şerifte;

-“Bana insanlar arasında en sevimli gelen kişi, benim ve Allah’ın ihsanına mazhar olan kişidir. Bu zat Zeyd’dir.” Buyurmuştur.

Allah’ın ihsanı; Müslüman olmasını nasib etmesi, peygamberimiz (s.a.v.) in ihsanı ise O’nu hürriyetine kavuşturmuştur.

Devam edecek….

İslam âlimleri ansiklopedisi

Allah-u Teâlâ hazretleri (c.c.) Bizleri ve sizleri Zeyd bin Harise (Radiyallah-u anhu) nun şefaatına nail eylesin. O’nun yüzü suyu hürmetine günahlarımızı afv eylesin. Amin

Fuad Yusufoğlu

 

 

 

 

Mü’te savaşının yapıldığını gösteren harita

Zeyd bin Harise (Radiyallah-u anhu)-5

Kur’an-i Kerimde Eshab-i Kiram içinde Zeyd (r.a.) den başka hiçbir kimsenin ismi AÇIKÇA ZİKREDİLMEDİ. Sadece Zeyd’in ismi geçmektedir. Bu, O’nun için büyük şeref olmuştur.

Hazret-i Zeyd (r.a.), hicretin sekizinci yılında (M. 629) Şam bölgesinde “Müte” de şehid olmuştur.

Esasen kendisi bu savaş için hazırlanan ordunun kumandanı idi. Bu muharebede üçbin İslam askeri, Yüzbinden çok Rum ordusu ile savşmıştı.

Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) “Müte” savaşı için orduyu hazırladıklarında;

-“Ordunun kumandanı Zeyd’dir. O şehid olursa yerine Ca’fer, O’da şehid olursa, Abdullah bin Revâha kumandan olsun.” Buyurdular.

Gerçekten bunların üçü de peşpeşe bu savaşta şehadet şerbetini içerek şehidlik mertebesine yükselmişlerdir.

Sahih-i Buhari (r.a.) de ifade edilen rivayetle bu olay şöyle anlatılıyor;

-“Resulullah Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) “Müte” ye orduyu gönderdikten epey sonra bir gün minberde konuşma yapıyorlardı. Birdenbire Efendimiz (s.a.v.) in gözlerinden YAŞLAR BOŞANMAYA başlamış ve konuşmalarını keserek;

-“İşte Zeyd şehid oldu! Bayrağı Ca’fer aldı. O’da şehid oldu. Bayrağı Abdullah aldı. O’da şehid oldu. Şimdi bayrağı Halid bin Velid aldı. Cenab-ı Hak zaferi Halid’e müyesser kıldı.” Buyurdular.

Hazret-i Zeyd (r.a.) in kumandan olduğu bu savaşta, ondan sonra kumandan olarak şehid edilen Ca’fer-i Tayyar (r.a.), Hazret-i Ali (r.a.) nin kardeşidir. Savaş sırasında iki kolu birden kesilmişti.

Ca’fer-i Tayyar (r.a.) için peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem);

-“Cenab-ı Hak Ca’fer’e kesilen kollarının yerine iki kanad ihsan buyurdu. Cennette meleklerle birlikte uçtuğunu Rabbim bana gösterdi.” Buyurdular.

Bu sebeple vefatından sonra kendisi “Uçan Ca’fer” manasına gelmek üzere “Ca’fer-İ Tayyar” lakabiyle anılmıştır.

Hazret-i Zeyd (r.a.) Müte savaşında öldürülmesinin intikamını oğlu Üsame (r.a.) almıştır. Bir süre sonra bu defa mübarek şehidin oğlu Üsame (r.a.) kumandasında bir ordu daha hazırlandı, fakat Resulullah efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) in hayatının son günlerine rastlaması yüzünden onları uğurlayamadı.

Daha sonra bu ordu Hazret-i Ebû Bekir (r.a.) tarafından Şam üzerine gönderilmiştir.

Zeyd (r.a.), beyaz, güzel idi. Usame (r.a.) ise esmer idi. Çünkü Ümm-i Eymen (r.anha) Resulullah (s.a.v.) a annesinden kalan Habeşli bir cariye idi.

O’nun fazileti hakkında Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) buyurdu ki;

-“Zeyd bana kavmimin en sevgilisidir.”

Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) buyurdu ki;

-“Cennet’e baktım. Bir de gördüm ki, Cennet narlarının her biri deve derisinden yapılmış, şişirilen tulum gibi, kuşları, büyük develer gibi iri. Bunların arasındaki bir gence gözüm ilişti.

-“Sen kimsin?” diye sordum.

Oda; -“Zeyd bin Harise olduğunu söyledi. Sonra baktım ki, Cennette gözlerin görmediği kulakların duymadığı, hâtır ve hayale gelmeyen şeyler vardır.”

İslam âlimleri ansiklopedisi

Allah-u Teâlâ hazretleri (c.c.) Bizleri ve sizleri Zeyd bin Harise (Radiyallah-u anhu) nun şefaatına nail eylesin. O’nun yüzü suyu hürmetine günahlarımızı afv eylesin. Amin
Fuad Yusufoğlu